Ο ΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΟΣ ΣΚΙΤΣΟΓΡΆΦΟΥ

 

Ο ΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΟΣ ΣΚΙΤΣΟΓΡΆΦΟΥ

ΣΟΦΙΆ ΣΙΜΈΛΑ ΘΩΙΔΗ  

Μπορεί ένα βιβλίο 24 σελίδων να σε περάσει 40 κύματα; Μπορεί και παραμπορεί! Άλλωστε το μέγεθος δεν μετράει! Ειδικά όταν μιλάμε για ποίηση! Το έργο «Ο μονόλογος ενός σκιτσογράφου» είναι το ντεμπούτο μιας φρέσκιας πολλά υποσχόμενης συγγραφέως. Ο «σκιτσογράφος», που ταυτόχρονα, για εμένα, είναι ο αλχημιστής, είναι ο Φάουστ, είναι ο Δάντης, είναι ο καθένας μας, «ζωγραφίζει» την ζωή του λυρικά μέσα από ποιήματα. Διαβάζοντας, έλαβα εικόνες για την επιστήμη, για τον έρωτα και την ερωμένη, για τον ίδιο του τον εαυτό, για την απώλεια και τον  θάνατο. Τόσες μορφές, τόσα συναισθήματα που νομίζεις πως γεμίζεις σαν μπαλόνι. Λεξιλόγιο όμορφο και προσιτό. Γαλήνη, ακριβώς ότι πρέπει να προσφέρει η ποίηση….

Η ΠΤΩΣΗ

Η ΠΤΩΣΗ

 ΑΛΜΠΈΡ ΚΑΜΎ

  Αγαπητός Καμύ/μισητός Καμύ. Σαν τον Λεξ ένα πράγμα. Ο Καμύ πήρε βραβείο Νόμπελ επαναλαμβάνοντας  τα ίδια και τα ίδια. Αλλά, μεταξύ μας, «δεν νικιέται η αλήθεια». Το έργο «Η πτώση» λοιπόν, έχει να κάνει με έναν κύριο ο οποίος νόμιζε πως ήταν ενάρετος και παινευόταν γι’ αυτό στον κύκλο του έως ότου δείλιασε να σώσει μια ζωή. Τα τίναξε όλα στον αέρα κάνοντας μια σκληρή αυτοκριτική που μπορείς εύκολα να δεις την σύνδεση της με την ανθρώπινη ηθική κατάπτωση. Ευκολοδιάβαστο και κατανοητό ταυτόχρονα, με απύθμενο βάθος και δύσπεπτο για όσους βλέπουν το δάσος και όχι το δέντρο. Αγαπητός Καμύ/μισητός Καμύ….

ΒΡΟΜΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

 ΒΡΟΜΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ 

ΤΣΑΡΛΣ ΜΠΟΥΚΟΦΣΚΙ   

 

Τι να πρωτοπώ; Οι σκέψεις μου είναι ένα κουβάρι ωστόσο ας το πάρω από την αρχή. Στο συγκεκριμένο βιβλίο μαζί με το διήγημα «βρόμικος κόσμος» υπάρχουν άλλα περίπου εικοσιπέντε κυρίως ερωτικά διηγήματα του ίδιου συγγραφέα, αρκετό δείγμα γραφής θα έλεγα. Ξεκινάμε λοιπόν. Πώς γίνεται αυτός ο τύπος μέχρι σήμερα να θεωρείται ιδιοφυία από  κάποιους κύκλους; Πώς; Ο μπάρμπας μου στο καφενείο τα λέει καλύτερα! Απορώ!  Δε λέω, ίσως τις δεκαετίες 1970-80  να ήταν επαναστατικός και πρωτοποριακός αλλά σήμερα, το 2025, είναι ένας απλός καταγραφέας. Στις σελίδες του έργου δεν βρήκα τίποτα κυνικό, γιατί στο δικό μου το μυαλό τουλάχιστον ο κυνισμός σερβίρεται με μια πρέζα ειρωνείας, όπως πολύ σοφά μας έμαθε ο Διογένης. Ρεαλιστικός καταγραφέας, έγινε αυτό, έκανα εκείνο, είπα το δείνα. Και τι γράφει; Παρανόμησα, εκδικήθηκα, γάμησα. Δύο διηγήματα είχαν κάτι να πουν τα οποία αφορούσαν τον θάνατο του πατέρα του ώστε να πεις, υπάρχει λίγη ψυχή εδώ. Τίποτα! Ψεκάστε, σκουπίστε, τελειώσατε. Στεγνός. Επίπεδος. Και ναι,  σε ένα απόλυτο σημείο φλατουριάς τον κατανοώ. Όλα γύρω μας μπορούμε να τα απογυμνώσουμε αλλά το θέμα είναι πώς παρουσιάζεις τη σάρκα κάτω από την φλούδα. Και αυτό που έδωσε ο Τσάρλς ήταν μια πεζή, φλατ περιγραφή.

ΓΡΆΜΜΑ ΣΤΟΝ ΠΑΤΈΡΑ

 ΓΡΆΜΜΑ ΣΤΟΝ ΠΑΤΈΡΑ 

ΦΡΑΝΤΣ ΚΆΦΚΑ

  

  Αν δεν το κατάλαβες από τον τίτλο, πρόκειται για ένα γράμμα στον πατέρα κυριολεκτικά! Για την ιστορία, ο Φράντς είχε φοβερά και τρομερά daddy issues. Τόσα πολλά, ώστε έγραψε ένα γράμμα - 100 σελιδούλες - όπου κράζει τον μπαμπά του! Αλήθεια! Δεν βρήκα καμία φιλοσοφική αναζήτηση εκτός από εξαιρετικό φιλολογικό σιχτίρισμα! Πολύ καλό για δώρο σε φίλους με daddy issues που αρνούνται να δουν ψυχολόγο και σε νέους πατεράδες!

  Fun fact για το κλείσιμο, ο Φράντς Κάφκα πέθανε από φυματίωση σε νεαρή ηλικία ενώ στις τελευταίες του επιθυμίες ήταν καούν τα γραπτά του και να μην θαφτεί στον ίδιο τάφο με τον πατέρα του! Το μάντεψες ήδη; Όσο κάηκαν τα γραπτά του άλλο τόσο δεν θάφτηκε με τον άνθρωπο που μίσησε!

ΘΕΜΑ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ

   Αθήνα ή Θεσσαλονίκη για άλλη μια φορά! Το βαθύτερο πρόβλημα ανάμεσα στους πολίτες αυτών των δύο πόλεων είναι πως δεν καταλαβαίνει ο ένας τον άλλον πολιτισμικά. Δηλαδή, η Αθήνα, η πρωτεύουσα της Ελλάδας, το λίκνο της αρχαιοελληνικής ιστορίας, παρόλο που είναι πολυπολιτισμική, αυτό το βλέπει κάποιος μόνο στο παρόν και με μια στεγνή απογραφική ματιά. Αλλά ας μην είμαι απόλυτη, υπάρχουν και περιοχές που έχουν αποδεχτεί την κουλτούρα τον αλλοδαπών αλλά δεν την έχουν απαραίτητα υιοθετήσει. 

  Από την άλλη, η Θεσσαλονίκη, επαρχία και δεύτερη στα μάτια πολλών. Αδυνατούν να δούνε όμως πως η Θεσσαλονίκη πάντα ήταν πολυπολιτισμική πόλη και όλοι αυτοί οι πολιτισμοί  συγχωνεύθηκαν  και αναδείχθηκαν μαζί με την ελληνική κουλτούρα δημιουργώντας κάτι μοναδικό. 

  Για παράδειγμα, αρκετοί Αθηναίοι δεν ξέρουν καν πως το μισό τους κέντρο είναι Ρωμαϊκό. Οι Αέρηδες από τα πιο γνωστά μνημεία και η βιβλιοθήκη του Αδριανού είναι Ρωμαϊκής κατασκευής ενώ στην Θεσσαλονίκη η πλειονότητα γνωρίζει πού βρίσκεται  η Ρωμαϊκή αγορά, η αψίδα του Γαλερίου – Καμάρα, η Ροτόντα και φυσικά, η Εγνατία, κομμάτι της Εγνατίας οδού που ένωνε την Ρώμη με το Βυζάντιο. 

  Από την Αθήνα πέρασε το Βυζάντιο; Ναι. Τι άφησε; Κάτι εκκλησίες. Πέρασε το Βυζάντιο από την Θεσσαλονίκη; Ναι. Τι άφησε; Πολλές μα πολλές εκκλησίες, μοναστήρια, τα τείχη της πόλης και παρακείμενα το Άγιον Όρος. 

  Πέρασαν και οι δύο πόλεις Οθωμανική κατοχή; Ναι. Άφησε τραύματα και στις δύο αλλά η Θεσσαλονίκη βίωσε τρεις αλώσεις και όχι μία, το 904 από τους Άραβες, το 1185 από τους Νορμανδούς και τέλος το 1430 από τους Τούρκους από τους οποίους κληρονόμησε  τον Λευκό Πύργο και το σπίτι του Κεμάλ. Bonus : Εβραϊκή συνοικία και κοινότητα στην Θεσσαλονίκη, με τα καλά και τα κακά της όπως αστικούς θρύλους με πολύ μυστήριο.

 Επίσης, η σλαβο-βουλγαρική κατοχή επί οθωμανικής κυριαρχίας άφησε κι αυτή τα δικά της κατάλοιπα όπως τοπωνύμια και Σλάβικη γλωσσολογική κληρονομιά, πικρές αναμνήσεις «παλουκωμάτων» και ρετσινόλαδου. Εξάλλου, ποιος νόμιζες εφηύρε το Κυριλλικό αλφάβητο; Δύο Θεσσαλονικείς που αγιοποιήθηκαν από την εκκλησία, ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος, η εκκλησία τους βρίσκεται στην νέα παραλία.

  Μικρασιατικό βίωσαν και οι δύο πόλεις και ίσως να είναι το μόνο στοιχείο που κάπως αφομοίωσε  η Αθήνα. Η Θεσσαλονίκη από την άλλη πλευρά, συνηθισμένη στο «ξένο», ως γνήσια φτωχομάνα τους αφομοίωσε και τους συμπεριέλαβε στην κοινωνική και γαστρονομική κουλτούρα της σχεδόν αμέσως. Άλλωστε, τα εκατό χρόνια επιπλέον σκλαβιάς με απομόνωση και τουρκική αγριότητα,  σλαβο-βουλγαρικής κατοχής  και μόνη επιτρεπόμενη οδό επικοινωνίας τα βόρεια σύνορα, μετέτρεψαν την Θεσσαλονίκη σε πρωτεύουσα των Βαλκανίων με επιπλέον εισροές όπως Γάλλων, Αρμένιων και Ρώσων. Έτσι λοιπόν, καταλήγουμε πως αυτό που δεν έχει η πρωτεύουσα της Ελλάδας το έχει η πρωτεύουσα των Βαλκανίων, μια βαθιά ιστορική πολυπολιτισμική παράδοση που οι κάτοικοί της την αγκάλιασαν και μεγάλωσαν με αυτήν την κουλτούρα.

 Το Μακεδονικό ζήτημα τέλος, είναι αυτό που στοιχειώνει μέχρι σήμερα την Θεσσαλονίκη και αποτελεί βασανιστικό βαρίδι στην καμπούρα της ως πρωτεύουσα των Βαλκανίων. Γι' αυτό οι Θεσσαλονικείς αποδέχονται τον όρο Βαλκάνιος ενώ οι Αθηναίοι αποστειρωμένοι από κάθε διαφορετικό πέραν της δύσης, απογυμνωμένοι από την πραγματική τους ταυτότητα ακούνε Βαλκάνιος και δεν ξέρουν καν τι σημαίνει.

Ο ΕΞΟΡΚΙΣΤΗΣ

Ο ΕΞΟΡΚΙΣΤΗΣ

ΓΟΥΙΛΙΑΜ ΠΙΤΕΡ ΜΠΛΑΤΥ

"Ο Εξορκιστής" για εμένα είναι ένα βιβλίο θρησκευτικού περιεχομένου και θα το χαρακτήριζα ως ψυχολογικό θρίλερ. Ο συγγραφέας, ψυχολόγος στο επάγγελμα, δεν παίζει με το θέμα της δαιμονικής κατάληψης και του σατανισμού από την σκοτεινή πλευρά αλλά το προσεγγίζει με θεολογική σκοπιά δίνοντας έμφαση στην ανθρώπινη φύση και την δύναμη της πίστης. Προσωπικά βρίσκω τον πρωταγωνιστή στο πρόσωπο του νεαρού ιερέα ο οποίος παλεύει με την πίστη του έπειτα του χαμού της μητέρας του. Το "πρόβλημα" του ιερέα είναι στην ουσία αυτό που πραγματεύεται το έργο και αυτό που το κάνει θρίλερ. Η πίστη που υποτίθεται πως είναι απόλυτη ειδικά για έναν ιερωμένο. Αν αρχίσεις να την "μετράς" τότε έχει ήδη κλονιστεί! Βάλε στην εξίσωση μια τρομαγμένη μητέρα, ένα δαιμονισμένο κοριτσάκι, φόνους, μυστικά, μαγικά βιβλία και φανταστικούς φίλους και έχεις την απόλυτη συνταγή του τρόμου! Η ομώνυμη ταινία αν και πιστή στο βιβλίο, αγγίζει μόνο ένα μικρό κομμάτι του αληθινού τρόμου που κρύβει στις σελίδες του το έργο. Βαθύ, σκοτεινό, ανατριχιαστικό μα κυρίως θεολογικό. Έχεις ή δεν έχεις θέματα πίστης, διάβασέ το!

Γουίλιαμ Πιτερ Μπλατι

Ο εξορκιστής για μένα είναι ένα βιβλίο θρησκευτικού περιεχομένου και θα το χαρακτήριζα

ψυχολογικό θρίλερ. Ο συγγραφέας-ψυχολόγος στο επάγγελμα- δεν παίζει με το θέμα του

σατανισμού από την σκοτεινή πλευρά αλλά προσεγγίζει το θέμα από θεολογική άποψη

δίνοντας έμφαση στην ανθρώπινη φύση και την δύναμη της πίστης. Προσωπικά βρίσκω τον

πρωταγωνιστή στον νεαρό ιερέα ο οποίος παλεύει με την πίστη του έπειτα από τον χαμό

της μητέρας του. Το «πρόβλημα» εδώ είναι αυτό ακριβώς που το κάνει θρίλερ και είναι η

πίστη π

ΤΟ ΥΠΌΓΕΙΟ

ΤΟ ΥΠΌΓΕΙΟ

ΦΙΌΝΤΟΡ ΝΤΟΣΤΟΓΈΦΣΚΙ

Ας ξεκινήσουμε με μια σκιαγράφηση του καλλιτέχνη: στην συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε έναν σκορπιό με σελήνη στους διδύμους δηλαδή σαν να πηγαίνεις για camping σε καταρράκτη με αέρα 9 μποφόρ! Ρωσικής καταγωγής που από μόνο του αυτό φωνάζει πόνο και τζογαδόρος που δεν είχε αφήσει λέσχη για λέσχη. Εν ολίγοις δεν τον χαρακτηρίζεις "εύκολη πίστα"! Στο έργο τώρα, χωρίζεται σε δύο μέρη, στο πρώτο μέρος ο αφηγητής, ένας γερό-παράξενος που γκρινιάζει όλη την ώρα, κάνει βουτιά στην κοινωνική ανισότητα, στην πολιτική της εποχής και στα δεινά του κόσμου κρίνοντας αυτά και τον εαυτό του μαζί! Κάποιοι κριτικοί λένε για βαθιά συνειδητότητα αλλά λογικό, αν είσαι γέρος, όσο να 'ναι έχεις αναπτύξει μια κάποια αντίληψη του κόσμου και του βαθύτερου εαυτού. Διαφορετικά, τι έκανες τόσα χρόνια στην ζωή; Ζούσες όντως ή ήσουν θεατής της ζωής; Και αυτό ακριβώς το ερώτημα είναι που απασχολεί τον καλλιτέχνη στο δεύτερο μέρος του έργου. Μέσα από προσωπικές του περιπέτειες, μας εξιστορεί λεπτομερώς το πόσο κότα ήταν! Επίσης στο πέρασμα του καιρού οι κριτικοί -τόσα ήξεραν κι αυτοί- τόλμησαν και ύψωσαν "το υπόγειο" στο ίδιο βάθρο με το σπήλαιο του Πλάτωνα! Από 'μένα είναι όχι! Εγώ το υπόγειο το ερμήνευσα ως το comfort zone του πρωταγωνιστή που μπορεί ελεύθερα να μεμψιμοιρεί δικαιολογώντας έτσι την δειλία του να ζήσει πραγματικά! Ξέρω, ξέρω.... Ποια νομίζω πως είμαι για να μιλάω έτσι για τον μεγάλο Ντοστογέφσκι; Αλλά ορίστε, feel free to change my mind.