ΘΕΜΑ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ

   Αθήνα ή Θεσσαλονίκη για άλλη μια φορά! Το βαθύτερο πρόβλημα ανάμεσα στους πολίτες αυτών των δύο πόλεων είναι πως δεν καταλαβαίνει ο ένας τον άλλον πολιτισμικά. Δηλαδή, η Αθήνα, η πρωτεύουσα της Ελλάδας, το λίκνο της αρχαιοελληνικής ιστορίας, παρόλο που είναι πολυπολιτισμική, αυτό το βλέπει κάποιος μόνο στο παρόν και με μια στεγνή απογραφική ματιά. Αλλά ας μην είμαι απόλυτη, υπάρχουν και περιοχές που έχουν αποδεχτεί την κουλτούρα τον αλλοδαπών αλλά δεν την έχουν απαραίτητα υιοθετήσει. 

  Από την άλλη, η Θεσσαλονίκη, επαρχία και δεύτερη στα μάτια πολλών. Αδυνατούν να δούνε όμως πως η Θεσσαλονίκη πάντα ήταν πολυπολιτισμική πόλη και όλοι αυτοί οι πολιτισμοί  συγχωνεύθηκαν  και αναδείχθηκαν μαζί με την ελληνική κουλτούρα δημιουργώντας κάτι μοναδικό. 

  Για παράδειγμα, αρκετοί Αθηναίοι δεν ξέρουν καν πως το μισό τους κέντρο είναι Ρωμαϊκό. Οι Αέρηδες από τα πιο γνωστά μνημεία και η βιβλιοθήκη του Αδριανού είναι Ρωμαϊκής κατασκευής ενώ στην Θεσσαλονίκη η πλειονότητα γνωρίζει πού βρίσκεται  η Ρωμαϊκή αγορά, η αψίδα του Γαλερίου – Καμάρα, η Ροτόντα και φυσικά, η Εγνατία, κομμάτι της Εγνατίας οδού που ένωνε την Ρώμη με το Βυζάντιο. 

  Από την Αθήνα πέρασε το Βυζάντιο; Ναι. Τι άφησε; Κάτι εκκλησίες. Πέρασε το Βυζάντιο από την Θεσσαλονίκη; Ναι. Τι άφησε; Πολλές μα πολλές εκκλησίες, μοναστήρια, τα τείχη της πόλης και παρακείμενα το Άγιον Όρος. 

  Πέρασαν και οι δύο πόλεις Οθωμανική κατοχή; Ναι. Άφησε τραύματα και στις δύο αλλά η Θεσσαλονίκη βίωσε τρεις αλώσεις και όχι μία, το 904 από τους Άραβες, το 1185 από τους Νορμανδούς και τέλος το 1430 από τους Τούρκους από τους οποίους κληρονόμησε  τον Λευκό Πύργο και το σπίτι του Κεμάλ. Bonus : Εβραϊκή συνοικία και κοινότητα στην Θεσσαλονίκη, με τα καλά και τα κακά της όπως αστικούς θρύλους με πολύ μυστήριο.

 Επίσης, η σλαβο-βουλγαρική κατοχή επί οθωμανικής κυριαρχίας άφησε κι αυτή τα δικά της κατάλοιπα όπως τοπωνύμια και Σλάβικη γλωσσολογική κληρονομιά, πικρές αναμνήσεις «παλουκωμάτων» και ρετσινόλαδου. Εξάλλου, ποιος νόμιζες εφηύρε το Κυριλλικό αλφάβητο; Δύο Θεσσαλονικείς που αγιοποιήθηκαν από την εκκλησία, ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος, η εκκλησία τους βρίσκεται στην νέα παραλία.

  Μικρασιατικό βίωσαν και οι δύο πόλεις και ίσως να είναι το μόνο στοιχείο που κάπως αφομοίωσε  η Αθήνα. Η Θεσσαλονίκη από την άλλη πλευρά, συνηθισμένη στο «ξένο», ως γνήσια φτωχομάνα τους αφομοίωσε και τους συμπεριέλαβε στην κοινωνική και γαστρονομική κουλτούρα της σχεδόν αμέσως. Άλλωστε, τα εκατό χρόνια επιπλέον σκλαβιάς με απομόνωση και τουρκική αγριότητα,  σλαβο-βουλγαρικής κατοχής  και μόνη επιτρεπόμενη οδό επικοινωνίας τα βόρεια σύνορα, μετέτρεψαν την Θεσσαλονίκη σε πρωτεύουσα των Βαλκανίων με επιπλέον εισροές όπως Γάλλων, Αρμένιων και Ρώσων. Έτσι λοιπόν, καταλήγουμε πως αυτό που δεν έχει η πρωτεύουσα της Ελλάδας το έχει η πρωτεύουσα των Βαλκανίων, μια βαθιά ιστορική πολυπολιτισμική παράδοση που οι κάτοικοί της την αγκάλιασαν και μεγάλωσαν με αυτήν την κουλτούρα.

 Το Μακεδονικό ζήτημα τέλος, είναι αυτό που στοιχειώνει μέχρι σήμερα την Θεσσαλονίκη και αποτελεί βασανιστικό βαρίδι στην καμπούρα της ως πρωτεύουσα των Βαλκανίων. Γι' αυτό οι Θεσσαλονικείς αποδέχονται τον όρο Βαλκάνιος ενώ οι Αθηναίοι αποστειρωμένοι από κάθε διαφορετικό πέραν της δύσης, απογυμνωμένοι από την πραγματική τους ταυτότητα ακούνε Βαλκάνιος και δεν ξέρουν καν τι σημαίνει.