ΒΑΘΙΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ

 Η διαχείριση συναισθημάτων εμπεριέχει από μόνη της έναν μεγάλο βαθμό δυσκολίας. Δεν είναι και ακατόρθωτο επίτευγμα όμως. Τόσο τα θετικά, όσο και τα αρνητικά συναισθήματα επηρεάζουν την καθημερινότητα μας. Το να τα ξεχωρίσουμε μπορεί να γίνει πρόκληση. Ανάμεσα στην ρουτίνα, την πίεση της εργασίας, τα κοινωνικά "πρέπει" και "μη" δημιουργούνται τόσα κύματα συναισθημάτων που αδυνατούμε να τα αναγνωρίσουμε. Κάπως έτσι καταλήγουμε να βαφτίζουμε "χαρά" όλα τα θετικά συναισθήματα και "λύπη" όλα τα αρνητικά. Στους γρήγορους, λοιπόν, ρυθμούς της ζωής, δεν έχουμε πάντα την πολυτέλεια να φιλτράρουμε και να αναγνωρίζουμε τα συναισθήματα που βιώνουμε ένα ένα. Τα αφήνουμε άγνωστα και ανώνυμα στο πίσω μέρος του μυαλού μας χωρίς να σκεφτόμαστε αν και πως μπορούν να μας προσβάλλουν. Τα συναισθήματα όμως έχουν την τάση να διογκώνονται -ειδικά τα αρνητικά- αν δεν τα αναγνωρίσεις εγκαίρως και δεν βρεις την ρίζα τους. Ολοένα και περισσότερο ακούμε για τις ψυχοσωματικές νόσους, για κρίσεις πανικού και φοβίες. Πως αναγνωρίζουμε όμως τα συναισθήματα μας και πως τα αντιμετωπίζουμε; Το πρώτο -τετριμμένο- συστατικό, είναι ο χρόνος. Παίρνουμε χρόνο για τον εαυτό μας, για να κατανοήσουμε τι γίνεται στον εσωτερικό μας κόσμο. Ρωτάμε "τι αισθάνομαι;" και το εκφράζουμε φωναχτά στον εαυτό μας, αν δεν μπορούμε να του δώσουμε όνομα, το περιγράφουμε και το προσδιορίζουμε όσο περισσότερο γίνεται. Μιλάμε δυνατά στον εαυτό μας ώστε η κατάσταση να γίνει συνειδητή, ώστε νόηση και σώμα να ισορροπήσουν σε αυτό που νιώθει η ψυχή. Για παράδειγμα το άγχος και ο ενθουσιασμός έχουν τις ίδιες σωματικές αντιδράσεις, ο εγκέφαλος σε συνεργασία με την ψυχή πρέπει να προσδιορίσει τι είναι τι! Αυτό το πρώτο βήμα είναι και πάντα το δυσκολότερο. Ειδικά σε μια κοινωνία που σπρώχνει τον κόσμο μακριά από την "εσωτερικότητα", γιατί ο σύγχρονος άνθρωπος δε θα σπαταλήσει τον ελεύθερό του χρόνο στο "μέσα" του αλλά στο "έξω" του όπως επιβάλλει ο μοντέρνος τρόπος ζωής. Αφού λοιπόν αναγνωρίσουμε τα συναισθήματα μας, μπορούμε να περάσουμε στο επόμενο βήμα το οποίο είναι να βρούμε το ερέθισμα από το οποίο γεννήθηκε το όποιο συναίσθημα. Η ερώτηση σε αυτό το βήμα είναι "γιατί;", "γιατί αισθάνθηκα έτσι;" για την ακρίβεια. Παράδειγμα, αναγνωρίζω ότι έχω άγχος. Γιατί αγχώθηκα; Εξ αιτίας του υπολοίπου λογαριασμού τραπέζης (οικονομικό). Επειδή ο συνάδελφος μίλησε για γάμο-οικογένεια (κοινωνικό) κλπ. Οδηγούμαστε λοιπόν στο τρίτο βήμα, αυτό της αναγνώρισης της ¨ρίζας" του συναισθήματος. "Ρίζα" θα μπορούσε να είναι η ανασφάλεια ή η χαμηλή αυτοεκτίμηση ή αυτοπεποίθηση. Αξίζει βέβαια να αναφέρω πως κανένα συναίσθημα δεν είναι "προβληματικό" παρά μόνο αν το αφήσουμε εμείς να γίνει. Δεν αρκεί όμως η εύρεση της "ρίζας", απαιτείται αρκετή προσωπική δουλειά ώστε να ξεμπλεχτούν τα συμπλέγματα που έχουμε μέσα μας, ώστε τα μελλοντικά ερεθίσματα να μην οδηγήσουν στα ίδια αδιέξοδα. Αντιμετώπιση, επίσης, δεν σημαίνει απόλυτη εξάλειψη των συναισθημάτων. Η αναισθησία δεν είναι λύση διότι και σε αυτήν ελλοχεύουν κίνδυνοι. Η παραπάνω διαδικασία δεν είναι εύκολη, πολύς κόσμος μάλιστα ίσως να χρειαστεί την βοήθεια κάποιου ψυχολόγου για να μπορέσει να αντιμετωπίσει τα συναισθήματα ή και τον εαυτό του. Αυτό δεν είναι καθόλου κακό, είναι ελπιδοφόρο να ζητάς βοήθεια, σημαίνει πως αναγνωρίζεις την κατάσταση και τα όρια σου. Κάθε εσωτερική διεργασία είναι ψυχοφθόρα αλλά η γαλήνη και η ηρεμία που επιφέρει είναι πολύτιμο δώρο για υγεία, ψυχική και σωματική. "Το γνώθι σαυτόν εστιν αν τα πράγματα ιδης τα σαυτου και τι σοι ποιητεον."

Μενανδρος

ΑΝΑΛΩΣΙΜΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

 

Ο κόσμος στον οποίο ζούμε αποτελείται από αγαθά. Υλικά, αναλώσιμα αγαθά. Όλα γύρω μας είναι αναλώσιμα. Τίποτα, σχεδόν, δεν είναι δεδομένο και αέναο. Η υγεία είναι αναλώσιμη, ο υλικός πλούτος, οι άνθρωποι. Ακόμα και η φύση! Τα δέντρα γίνονται χαρτί, τα ποτάμια αποκτούν φράγματα, τα βουνά γεννούν ορυχεία και οι θάλασσες φιλοξενούν σκουπίδια. Η γη η ίδια, συνέχεια μεταβάλλεται, εξελίσσεται και αλλάζει, αφήνοντας μόνο υπενθυμίσεις αυτού που κάποτε ήταν. Γνωρίζοντας αυτή την αλήθεια, αναρωτιέμαι, γιατί το ανθρώπινο είδος συνέχεια κυνηγάει πράγματα με ημερομηνία λήξης. Το ακριβό ρολόι ή το ακριβό αμάξι. Ποια ματαιοδοξία μας ωθεί εκεί; Είναι μήπως φιλοδοξία ή νομίζουμε ότι θα ζήσουμε για πάντα; Μήπως η υπερβολική πληροφορία διαστρεβλώνει την οπτική μας; Μπορεί, απλά, να μας ελκύει το όμορφο και το κομψό. Ή μπορεί να καλύπτουμε τις ανασφάλειές μας με μανίες υπερκατανάλωσης. Η νιότη γερνάει, το σώμα φθείρεται και τρεφόμαστε με ψευδαισθήσεις φίλτρων και καλλωπιστικών ενέσιμων. Δεν είναι κι αυτό μια μορφή ναρκωτικού; Ο εθισμός στην νεότητα! Ο εθισμός στην πολυτέλεια! Ζηλεύουμε τηλεπερσόνες για τα ρούχα και την προβολή και δεν ζηλεύουμε τον Ολυμπιονίκη για την πειθαρχία και το πείσμα. Φθονούμε την κατσίκα του γείτονα, αλλά δεν βελτιώνουμε τον εαυτό μας ώστε να αποκτήσουμε και μείς μια κατσίκα! Σπαταλάμε αλόγιστα σε υλικά, άψυχα πράγματα που δεν χρειαζόμαστε αντί να επενδύουμε σε εμπειρίες και αισθήματα. Συλλέγουμε αντί να δωρίζουμε και αποθηκεύουμε χωρίς να υπάρχει ανάγκη. Κρίνουμε ό,τι προέρχεται από δεύτερα χέρια, λες και αυτά τα χέρια ήταν άρρωστα και θα μας κολλήσουν φτώχεια. Αλλά η φτώχεια δεν ξεκινάει απαραίτητα από την τσέπη. Προτιμώ το λειτουργικό από το ακριβό. Το ταπεινό από το κραυγαλέο. Άλλωστε οι ανασφάλειες είναι αυτές που φωνάζουν. Και δεν το παίζω υπεράνω, έχω κι εγώ ανασφάλειες με τις οποίες παλεύω! Αλλά κάθε φορά που βρίσκομαι σε κάποιο κατάστημα ή μπροστά σε κάποιο ταμείο, σκέφτομαι, το χρειάζομαι αυτό που πάω να αγοράσω; Τι προσπαθώ να καλύψω; Κάποια ανάγκη ή το εγώ μου; Κι αν όντως το αγοράζω για το εγώ μου, πόσα ακόμα είμαι έτοιμη να θυσιάσω γι’ αυτό; Ελπίζω την επόμενη φορά που θα βρεθείς και συ σε κάποιο κατάστημα ή σε κάποιο ταμείο να αναλογιστείς τα ίδια.