ΤΟ ΥΠΌΓΕΙΟ

ΤΟ ΥΠΌΓΕΙΟ

ΦΙΌΝΤΟΡ ΝΤΟΣΤΟΓΈΦΣΚΙ

Ας ξεκινήσουμε με μια σκιαγράφηση του καλλιτέχνη: στην συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε έναν σκορπιό με σελήνη στους διδύμους δηλαδή σαν να πηγαίνεις για camping σε καταρράκτη με αέρα 9 μποφόρ! Ρωσικής καταγωγής που από μόνο του αυτό φωνάζει πόνο και τζογαδόρος που δεν είχε αφήσει λέσχη για λέσχη. Εν ολίγοις δεν τον χαρακτηρίζεις "εύκολη πίστα"! Στο έργο τώρα, χωρίζεται σε δύο μέρη, στο πρώτο μέρος ο αφηγητής, ένας γερό-παράξενος που γκρινιάζει όλη την ώρα, κάνει βουτιά στην κοινωνική ανισότητα, στην πολιτική της εποχής και στα δεινά του κόσμου κρίνοντας αυτά και τον εαυτό του μαζί! Κάποιοι κριτικοί λένε για βαθιά συνειδητότητα αλλά λογικό, αν είσαι γέρος, όσο να 'ναι έχεις αναπτύξει μια κάποια αντίληψη του κόσμου και του βαθύτερου εαυτού. Διαφορετικά, τι έκανες τόσα χρόνια στην ζωή; Ζούσες όντως ή ήσουν θεατής της ζωής; Και αυτό ακριβώς το ερώτημα είναι που απασχολεί τον καλλιτέχνη στο δεύτερο μέρος του έργου. Μέσα από προσωπικές του περιπέτειες, μας εξιστορεί λεπτομερώς το πόσο κότα ήταν! Επίσης στο πέρασμα του καιρού οι κριτικοί -τόσα ήξεραν κι αυτοί- τόλμησαν και ύψωσαν "το υπόγειο" στο ίδιο βάθρο με το σπήλαιο του Πλάτωνα! Από 'μένα είναι όχι! Εγώ το υπόγειο το ερμήνευσα ως το comfort zone του πρωταγωνιστή που μπορεί ελεύθερα να μεμψιμοιρεί δικαιολογώντας έτσι την δειλία του να ζήσει πραγματικά! Ξέρω, ξέρω.... Ποια νομίζω πως είμαι για να μιλάω έτσι για τον μεγάλο Ντοστογέφσκι; Αλλά ορίστε, feel free to change my mind.  

ΑΝΕΜΟΔΑΡΜΈΝΑ ΎΨΗ

ΑΝΕΜΟΔΑΡΜΈΝΑ ΎΨΗ

ΤΗΣ ΈΜΙΛΥ ΜΠΡΟΝΤΈ    

   Ακούς "Ανεμοδαρμένα Ύψη" και σκέφτεσαι: άλλη μια κλασική, βαρετή, φεμινιστική νουβέλα. Αλλά απατάσαι! Όχι ότι δεν είναι φεμινιστική, κλασική ή νουβέλα αλλά σίγουρα δεν είναι βαρετή! Σε 300 περίπου σελίδες η Έμιλυ Μπροντέ κατάφερε πολύ καλύτερα από την Τζέιν Ώστεν να περάσει στον αναγνώστη την υπερηφάνεια και την προκατάληψη της εποχής! Λιτά, απλά και ανεπιτήδευτα. Επίσης, είναι ένα βιβλίο  που το προσδιορίζουν ως ρομαντικό. Καμία ρομαντζάδα! Το όλο έργο αναδίδει μια γκόθικη θανατίλα. Και ας σταθούμε λίγο στον χαρακτήρα που έχουμε ρομαντικοποιήσει - τον Χίθκλιφ. Κάθαρμα Χίθκλιφ! Πιο μικροπρεπή, χαιρέκακο και εγωιστικό ήρωα δεν έχω ξαναδιαβάσει! Ο τύπος, αν ήταν πραγματικός, θα άνηκε στο ζώδιο του Σκορπιού! Η εκδίκησή του δεν έχει τίποτα αθωωτικό όπως του Κόμη ΜοντεΚρίστο για παράδειγμα. Η αφηγήτρια, η πιστή υπηρέτρια ξεδιπλώνει σαν παραμύθι την υπέροχη πλοκή για τις τρείς Κατερίνες που είναι το αντικείμενο του πόθου του Χίθκλιφ. (Spoil alert) Οι πρώτες δύο Κατερίνες είναι το ίδιο πρόσωπο, στην μικρή της ηλικία και έπειτα του γάμου της. Η τρίτη Κατερίνα είναι η κόρη της original, την οποία ο Χίθκλιφ την εκβιάζει να παντρευτεί τον ετοιμοθάνατο γιο του, απλά και μόνο για να έχει στο σπίτι του ένα κομμάτι της πρώτης Κατερίνας! Καθόλου εμμονικός, έτσι; Θα μπορούσα να γράψω κι άλλα, πολλά, μα ποιο το νόημα; Θα σου χαλάσω κι άλλο αυτό το υπέροχο έργο. Γι' αυτό βγες από το σπίτι σου, πήγαινε στο κοντινότερο βιβλιοπωλείο, πάρε το δικό σου αντίτυπο κι όταν τελειώσεις το διάβασμα - ή και ενδιάμεσα αν θες - βάλε καφέ να τα πούμε...

Η ΑΝΑΖΉΤΗΣΗ ΤΟΥ ΧΑΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ

 Η ΑΝΑΖΉΤΗΣΗ ΤΟΥ ΧΑΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ

ΘΕΜΑΤΑ, ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΙ ΣΚΗΝΕΣ

ΤΟΥ ΜΑΡΣΕΛ ΠΡΟΥΣΤ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΡΑ

 

Το βιβλίο είναι :

• 1.      deep για ντιπ. Γιατί; Γιατί το πολυτιμότερο αγαθό είναι ο χρόνος. Ο χρόνος που περνάμε με αγαπημένα πρόσωπα, ο χρόνος που σπαταλάμε θεωρώντας τη ζωή δεδομένη. Κι αυτή ακριβώς η συνειδητοποίηση είναι που χτυπάει κατακέφαλα τον πρωταγωνιστή στις τελευταίες του στιγμές αναπολώντας τα χρόνια που πέρασαν, τους ανθρώπους που στιγμάτισαν τη ζωή του, τα μέρη που επισκέφθηκε και χαράχτηκαν για πάντα μέσα του.
• 2.       Ο συγγραφέας έχει mommy issues. Γιατί; Αντικαθρεπτίζει την μητέρα του/γιαγιά του – στις οποίες έχει μεγάλη αδυναμία- στις ερωμένες τους. Ας αναλύσουμε περαιτέρω. Το 1800 η τρυφερότητα δεν ήταν απαραίτητη προϋπόθεση στο μεγάλωμα ενός παιδιού. Η μητέρα του συγγραφέα φαίνεται σχετικά απόμακρη, εκτός από μια συνθήκη που υπέδειξε όλη της την αγάπη και την τρυφερότητα για τον γιο της. Αυτή η συνθήκη ήταν που στην ουσία σημάδεψε και την οπτική που είχε αργότερα ο πρωταγωνιστής σχετικά με τις ερωτικές του σχέσεις και τις εκδηλώσεις τους. Οι γιαγιάδες του, του έδειχναν περισσότερο στοργή και του άρεσε να περνάει χρόνο μαζί τους. Κατά την άποψη μου, ο θάνατός τους ήταν αυτός που «περιέπλεξε» την εικόνα που έχει ο συγγραφέας για τον έρωτα αλλά ήταν κι αυτός που του έδωσε ώθηση να «αναζητήσει» τον χαμένο χρόνο.
• 3.       Ομοφυλοφιλία = βίτσιο! Γιατί; Γιατί 1800! Αν το διαβάσεις προετοιμάσου για όρους όπως : εραστής γηραιοτέρων  ανδρών, σαπφικός έρωτας και άλλα παρόμοια. Δεν τον καταδικάζει αλλά ταυτόχρονα δεν του αρέσει που (spoiler alert) η ερωμένη του έχει τέτοια βίτσια.
• 4.       Εξαιρετική δουλειά του εκδοτικού οίκου, τόσο για το λεξιλόγιο όσο και για την απόδοση του ύφους του συγγραφέα.
• 5.       Διεγείρει όλες τις αισθήσεις. Ο Προύστ έχει καταφέρει κάτι μαγικό! Μέσα από τις λέξεις, τις λεπτομερείς περιγραφές, τον ειρμό των σκέψεων του και τις αναμνήσεις του μπορεί να διεγείρει όλες τις αισθήσεις του αναγνώστη κάνοντάς τον κομμάτι του βιβλίου και το βιβλίο κομμάτι του αναγνώστη χρησιμοποιώντας μια μυρωδιά εδώ ή μια γεύση εκεί ή ένα χρώμα παρακάτω.
• 6.        Είναι καλοκαιρινό βιβλίο; Ναι είναι! Γιατί; Γιατί το καλοκαίρι ποτέ δεν ήταν η εποχή της χαράς και της ξεγνοιασιάς – αυτή είναι η άνοιξη! Το καλοκαίρι είναι η εποχή του σαπίσματος, της ξηρασίας και της αποσύνθεσης. Και γι’ αυτό ακριβώς το κατατάσσω στα καλοκαιρινά βιβλία. Αυτά τα βιβλία είναι που σου θυμίζουν να ζήσεις για να μην καταλήξεις να αναπολείς τον χαμένο χρόνο ή να αναρωτιέσαι, ενώ κάθεσαι στο μπαλκόνι σου τις καυτές θερινές ημέρες, το τι θα μπορούσε να γίνει.

Η ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ

Η αντίληψη ότι η γυναίκα είναι αντικείμενο δεν είναι κάτι καινούριο. Υπάρχει στους αιώνες και διαιωνίζεται από γενιά σε γενιά μέσω της χριστιανικής θρησκευτικής πατριαρχίας που από τα πρώτα πράγματα που μαθαίνει στο παιδί είναι το προπατορικό αμάρτημα. Μέσα από αυτό το αμάρτημα η γυναίκα καθίσταται μιαρή και η φύση της πονηρή και γι’ αυτό ο άντρας πρέπει να την τιθασεύσει και να την υποτάξει. Γι’ αυτό άλλωστε η εκκλησία ονομάζει το μυστήριο του γάμου "υπανδρεία" - η υπόταξη στον άντρα- ακριβώς για να δείξει την θέση που σύμφωνα μ ‘αυτήν πρέπει να έχει η γυναίκα στην κοινωνία. Δεν είναι άγνωστο σε όσους έχουν ασχοληθεί με την μελέτη παλαιότερων θρησκειών πως η γυναίκα είχε μια σεβάσμια θέση στην κοινωνία και δεν θεωρούταν αντικείμενο. Με την θρησκευτική εξέλιξη όμως αυτή η θέση της γυναίκας εξαλείφθηκε και στην θέση της η γυναίκα έγινε αντικείμενο. Αντικείμενο ηδονής- ακόμα και βιαίως-, μηχανή αναπαραγωγής και δοχείο που μέσα του τοποθετούσαν προκαταλήψεις και ντροπή. Η γυναίκα έπρεπε να είναι δουλοπρεπής, να μην μορφώνεται, να μην αντιμιλά και να μην ατιμάσει τον πατέρα και αργότερα τον άντρα της. Η ντροπή και η ανασφάλεια που εμφυτεύθηκαν στις γυναίκες, ώθησαν αρκετές να μην έχουν δικιά τους γνώμη και να ζουν μια συνεχόμενη αγωνία για το τί θα πει ο κόσμος. Όσες είχαν δικιά τους βούληση το κατεστημένο φρόντιζε να σιωπούν, με όποιο μέσο και όποιο αποτέλεσμα. Καθώς όμως ο κόσμος εξελίσσεται η γυναίκα σιγά σιγά και με αγώνες κατάφερε να αποκτήσει πάλι κάποια ας τα πούμε προνομία -κι ας είναι πραγματικά ανθρώπινα δικαιώματα - όπως το δικαίωμα στην μόρφωση, το δικαίωμα ψήφου, το δικαίωμα εύρεσης εργασίας. Αλλά ακόμα δεν κατέκτησε την ισοτιμία. Ακόμα και σήμερα μια μεγάλη ομάδα ανδρών αντικειμενοποιεί τις γυναίκες. Τις βαθμολογεί με βάση τα εξωτερικά της φυσικά χαρίσματα π.χ. αν έχει μεγάλο μπούστο και πεταχτά οπίσθια και όμορφο πρόσωπο είναι 10, αν έχει είτε μεγάλο μπούστο είτε μεγάλα οπίσθια και όμορφο πρόσωπο είναι 7 και αν δεν έχει τίποτα από όλα αυτά -πώς γίνεται αυτό;- είναι 3. Αν έχει αρκετές εμπειρίες είναι «αμάξι» με πολλά χιλιόμετρα. Αν δεν έχει πολλές εμπειρίες μπορεί ο άντρας – το Alpha male- να την πλάσει στα μέτρα του αδιαφορώντας για τα θέλω της και τις ανάγκες της. Τέτοιες σεξιστικές κλίμακες υπάρχουν στο ίντερνετ και σε social και όχι δεν είναι καν αστείες. Τις κρίνει για την σεξουαλικότητα τους και για το αν έχουν κάνει σεξ, τις δημιουργούν ενοχές για μια ευχαρίστηση που το σώμα έχει πλασθεί γι’ αυτή. Πολλές γυναίκες από αυτό το στίγμα παλαιότερα έλεγαν πως ο παρθενικός τους υμένας -ονομάστηκε έτσι από άντρες ο υμένας αυτός-  έσπασε σε κάποιο ατύχημα ή στη γυμναστική. Τις κρίνει για την "νοικοκυροσύνη" τους, για την μαγειρική τους, για τον τρόπο που μεγαλώνουν τα παιδιά τους. Αυτές οι απόψεις υπάρχουν στην "εκπολιτισμένη" Δύση από μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων. Στην Δύση που έχει αναπτύξει άπειρες μεθόδους για αποτρίχωση, για επιδιορθωτικές πλαστικές, για διάφορα στυλ βαψίματος και ντυσίματος, για δίαιτες και γυμναστικές αλλά ακόμα δεν έχει βρει ούτε θεραπεία, ούτε καν λύση για την ενδομητρίωση, για την επιλόχειο κατάθλιψη και για την αντισύλληψη που ακόμα βαραίνει κυρίως τις γυναίκες. Στη Δύση που καταπνίγουν τα γυναικεία επιτεύγματα και τα καρπώνονται άντρες. Σε χώρες δίχως πόλεμο κυλάει αίμα γυναικών που θα περάσουν δεκαετίες ακόμα για να ξεπλυθεί. 

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ "ΤΟ ΜΑΓΙΚΟ ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ'

  Όλα ξεκίνησαν το 2019. Η μούσα με επισκέφθηκε σε μια στάση λεωφορείου δίπλα σε ένα κλειστό περίπτερο. Όσο περίμενα άνθισε η έμπνευση πάνω σε μια σύμπτωση και "Το Μαγικό Περίπτερο" άρχισε να παίρνει μορφή. Το πρώτο μου έργο έγινε πραγματικότητα χάρη στις Εκδόσεις Κύκνος. Μπορείτε να το βρείτε https://kyknospublications.gr/product/ekdosi-paidikou-vivliou-to-magiko-periptero-ekdoseis-kyknos/ 

Μερικές εικόνες από το βιβλίο και τις ως τώρα παρουσιάσεις: 

Βιβλιοπαρουσίαση στο καφέ "Ζώγιας"

Βιβλιοπαρουσίαση στο καφέ "Ζώγιας"

3ο Δ.Σ. Αριδαίας

Ακαδημία Ποδοσφαίρου "Joga Bonito" 

Ακαδημία Ποδοσφαίρου "Joga Bonito" 

Δ. Σ. Περίκλειας

Δ.Σ. Εξαπλατάνου 

Δ.Σ. Εξαπλατάνου 

 Θα ήθελα να ευχαριστήσω  το 3ο Δημοτικό Σχολείο Αριδαίας, το Δημοτικό Σχολείο Χρύσας - Τσάκων - Ροδωνιάς, το Δημοτικό Σχολείο Εξαπλατάνου, το Δημοτικό Σχολείο Περίκλειας και την Ακαδημία Ποδοσφαίρου "Joga Bonito" που με φιλοξένησαν και μου έδωσαν τον χώρο να παρουσιάσω το έργο μου.

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΔΙΗΓΗΜΑ «ΜΙΑ ΓΙΟΡΤΙΝΉ ΜΈΡΑ» ΓΙΑ ΤΟΝ 1ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟΥ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ, ΠΑΡΑΜΥΘΙΟΥ & ΠΟΙΗΣΗΣ ΚΕΦΑΛΟΣ

 

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΔΙΗΓΗΜΑ «ΜΙΑ ΓΙΟΡΤΙΝΉ ΜΈΡΑ»

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΜΠΑΛΤΑΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑ

 

   Οι κόκκινες Χριστουγεννιάτικες μπάλες που ήταν κρεμασμένες στο έλατο αντικατόπτριζαν τις πολύχρωμες λάμψεις που έριχναν χαρούμενα πάνω τους  τα λαμπιόνια. Η Μερσίνα καθώς στόλιζε το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι έστρεψε το βλέμμα της έξω από το παράθυρο στο χιονισμένο τοπίο πλημμυρισμένη από ελπιδοφόρες σκέψεις και δυσάρεστες αναμνήσεις. Πόσα χρόνια πέρασαν από την τελευταία φορά που είχαν γιορτάσει όλοι μαζί; Ο πατέρας των παιδιών της ήταν πολύ καιρό απών από τη ζωή τους. Το διαζύγιο είχε κοστίσει σε όλους αλλά περισσότερο στον μικρό Δημήτρη. Η Λίλα αν και μικρότερή του, το αντιμετώπισε με ενήλικη ωριμότητα ενώ ο αδερφός της θεώρησε τον εαυτό του υπεύθυνο για τον χωρισμό τον γονιών του. «Τι ευτυχία που θα είμαστε πάλι όλοι μαζί αυτές τις Άγιες ημέρες» σκεφτόταν η Μερσίνα. Τα πορσελάνινα σερβίτσια, τα κρυστάλλινα ποτήρια και τα ασημένια μαχαιροπίρουνα πυρολαμπύριζαν στο τραπέζι δημιουργώντας μια ασύλληπτη ευφορία στην καρδιά της μητέρας. Τα τελευταία χρόνια ο Δημήτρης λόγω της χρήσης ουσιών είχε απομακρυνθεί από την οικογενειακή θαλπωρή, πράγμα που λυπούσε απερίφραστα την μητέρα και την αδερφή του. «Θεέ μου, σε ευχαριστώ που θα έχω και τα δύο παιδιά μου σήμερα μαζί μου».

    Ένα μήνα πριν, το τηλέφωνο της Μερσίνας ήχησε. Στην γραμμή ήταν ο Δημήτρης, ο οποίος της εξήγησε πως ένα από τα βήματα της απεξάρτησης ήταν η απολογία σε αυτούς που αγαπούσε και είχε πληγώσει. Η Μερσίνα με δάκρυα χαράς για το αισιόδοξο βήμα τον κάλεσε να περάσουν οικογενειακά τις γιορτινές ημέρες. Πρόσθεσε στο τραπέζι τα ασημένια κηροπήγια που ήταν προίκα της φυλαγμένη από την προ-γιαγιά της και συλλογίστηκε αν τα φαγητά που είχε προετοιμάσει θα ήταν αρκετά. Ιδιαίτερα για τον γιό της που η όρεξή του για την εξαιρετική μαγειρική της μητέρας του, πριν την χρήση τουλάχιστον, ήταν ακόρεστη.

  Η Λίλα είχε διαλέξει δώρο για την μητέρα της ένα συλλεκτικό κρυστάλλινο σετ μικρογραφιών γνωστής φίρμας. Υποψιαζόταν πως ο αδερφός της δεν θα έφερνε κάτι κι έτσι αγόρασε εκ μέρους του έναν πίνακα διάσημου καλλιτέχνη. Ήταν περήφανη για τις επιλογές της αφού γνώριζε το εκλεπτυσμένο γούστο της μητέρας της. Το χρονόμετρο του φούρνου που χτυπούσε δυνατά έβγαλε την Μερσίνα από τις σκέψεις της. Έτρεξε γρήγορα να ελέγξει την παραδοσιακή γεμιστή γαλοπούλα που αργοψηνόταν. Το χοιρινό μπούτι που το είχε μαγειρέψει  με σκόρδο και δεντρολίβανο ήταν ήδη έτοιμο και σκεπασμένο με αλουμινόχαρτο για να μην πέσει η θερμοκρασία  του. Οι κουραμπιέδες, τα μελομακάρονα και οι δίπλες ήταν ήδη τοποθετημένα στις Χριστουγεννιάτικες πιατέλες επάνω στο τραπεζάκι του σαλονιού ανάμεσα σε διακοσμητικά αγγελάκια και ελαφάκια.

   Κάθισε στην αγαπημένη της πολυθρόνα δίπλα στο τζάκι προσμένοντας την άφιξη των παιδιών της. Αθέλητα ευχάριστες αναμνήσεις ξεπήδησαν στο μυαλό της. Θυμήθηκε εκείνη την χρονιά που αντικατέστησε το ευτελές δώρο της νονάς του Δημήτρη με το παιχνίδι που λαχταρούσε ικανοποιώντας την επιθυμία του γιού της. Μέχρι και σήμερα, στα αυτιά της αντηχούσε ο γάργαρος ήχος του γέλιου του και η εικόνα από το φωτισμένο προσωπάκι του όταν ανυπόμονα άνοιξε το δώρο του.    

    Σήμερα, κάτω από το δέντρο είχε τοποθετήσει αρκετά πακέτα. Κάποια ήταν για τα παιδιά της και τα υπόλοιπα προοριζόταν για τα παιδιά των φίλων της. Τα είχε διαλέξει όλα ένα προς ένα και τα είχε αμπαλάρει με Χριστουγεννιάτικα περιτυλίγματα. Για την Λίλα είχε προμηθευτεί ασημένιες κορνίζες στις οποίες είχε ήδη περάσει οικογενειακές φωτογραφίες. Υπήρχε άλλο ένα πακέτο για την Λίλα που περιείχε ένα χρυσό μενταγιόν με ρουμπίνι που κάποτε ανήκε στην γιαγιά της. Για τον Δημήτρη είχε διαλέξει ένα έξυπνο ρολόι χειρός που της το είχε προτείνει ο υπάλληλος του καταστήματος αφού η ίδια δεν διέθετε γνώσεις σχετικά με την μοντέρνα τεχνολογία. Το δεύτερο δώρο του Δημήτρη ήταν η εκπλήρωση της παιδικής του επιθυμίας να αποκτήσει το αρχείο του παππού του από τον πόλεμο ώστε να γράψει ένα βιβλίο για την ιστορία της οικογένειάς του. Εδώ και πολλά χρόνια η Μερσίνα φύλαγε το αρχείο σαν θησαυρό για να το παραδώσει στον γιο της, όταν εκείνος θα ήταν έτοιμος.

   Τα γιορτινά στολίδια της θύμισαν τα Χριστούγεννα που η Λίλα είχε σπάσει το πόδι της. Ο Δημήτρης ζωγράφιζε επάνω στον γύψο Άγιο-Βασίληδες και έλκηθρα. Τα αδέρφια άρχισαν να μαλώνουν για έναν χιονάνθρωπο που ο Δημήτρης ήθελε να σχηματίσει μόνο το περίγραμμά του ενώ η Λίλα ήθελε να τον βάψουν μπλε. Γέλασε με την ανάμνηση από τα καμώματα των παιδιών της. Με το χαμόγελο ακόμη στα χείλη και συνεπαρμένη από τις Χριστουγεννιάτικες αναμνήσεις σηκώθηκε από την πολυθρόνα της για να προσθέσει ξύλα στο τζάκι και να αναθερμάνει την φλόγα. Η μυρωδιά του φαγητού από την κουζίνα έφτασε στα ρουθούνια της κι έσπευσε να το βγάλει από τον φούρνο.

   Οι ώρες της αναμονής έμοιαζαν ατελείωτες.  Αναρωτήθηκε μήπως τα παιδιά της είχαν αλλάξει γνώμη. Δεν θα άντεχε να περάσει άλλα Χριστούγεννα μόνη της. Η πολυθρόνα της, της πρόσφερε για άλλη μια φορά τη ζεστασιά που αποζητούσε. Κοίταξε με κενό βλέμμα τον τοίχο επάνω από το τζάκι και ο νους της ταξίδεψε στα πρώτα Χριστούγεννα που έγινε φανερός ο εθισμός του Δημήτρη. Το παιδί είχε γυρίσει στο σπίτι χάλια κι απειλούσε να βάλει τέρμα στη ζωή του. Μητέρα και κόρη τον αντιμετώπισαν συγκρατημένα χωρίς επιτυχία. Η ένταση του νεαρού συνεχίστηκε με αποκορύφωμα να κόψει τις φλέβες των χεριών του μπροστά τους. Εκείνα τα Χριστούγεννα, η Μερσίνα ευχόταν, να μην είχαν υπάρξει ποτέ. Με την ψύχραιμη καθοδήγηση της μητέρας της, η Λίλα έτρεξε στο μπάνιο κι έφερε το κουτί των πρώτων βοηθειών για να τον περιθάλψουν. Οι δύο γυναίκες μαζί περιποιήθηκαν κι έδεσαν τα τραύματα του νεαρού ο οποίος παραληρούσε.

   «Εύχομαι καμία μάνα να μην περάσει αυτά που πέρασα εγώ» μονολόγησε σαν προσευχή. Κούνησε το κεφάλι της σε μια προσπάθεια να διώξει τις δυσάρεστες αναμνήσεις. Ανακάλεσε την ημέρα των γενεθλίων του Δημήτρη που σήμανε την ενηλικίωση του. Η Λίλα είχε φέρει μια μεγάλη τούρτα της ποδοσφαιρικής ομάδας που υποστήριζε ο αδερφός της. Του είχαν ετοιμάσει πάρτι έκπληξη και μαζί με τους καλεσμένους τον περίμεναν να γυρίσει σπίτι. Ένα τηλεφώνημα ανέτρεψε τα σχέδιά τους. Ο Δημήτρης βρισκόταν στο νοσοκομείο από υπερβολική δόση. Δάκρυα γέμισαν τα μάτια της για εκατομμυριοστή φορά και προσπάθησε να αποδιώξει τις αρνητικές σκέψεις από το μυαλό της.

   Εγκατέλειψε την ζεστή της γωνία για να ετοιμαστεί. Είχε διαλέξει προσεκτικά τα ρούχα που θα φορούσε αυτήν την σημαντική ημέρα. Ήθελε αυτά τα Χριστούγεννα να μείνουν χαραγμένα στην ψυχή των παιδιών της παντοτινά. Έπρεπε να είναι όλα μοναδικά και υπέρλαμπρα. Αφού άλλαξε, επέστρεψε στην τραπεζαρία κι έκανε έναν γύρο από το τραπέζι προσπαθώντας να διορθώσει και την παραμικρή ατέλεια ενώ ταυτόχρονα πίεζε τον εαυτό της να εξορίσει κάθε τοξικότητα που είχε υπάρξει στη ζωή την δική της και των παιδιών της.                

  Το ρολόι του τοίχου σήμανε δώδεκα. Από στιγμή σε στιγμή περίμενε να χτυπήσει το κουδούνι της εξώπορτας και να αντικρύσει τα αγαπημένα πρόσωπα των παιδιών της. Η κούραση βάρυνε τα μάτια της κι έκλεισε τα βλέφαρα της για να ξεκουραστεί. Πριν την πάρει ο ύπνος, οι χαρούμενες φωνές των παιδιών της την σήκωσαν για άλλη μια φορά από τη θέση της και με ανείπωτη αγωνία έτρεξε στην πόρτα. Έπιασε το χερούλι με ένα μικρό τρέμουλο στα χέρια και πριν ανοίξει διάπλατα η κόρη της ήταν ήδη μέσα στην αγκαλιά της. Πίσω από την Λίλα, στεκόταν ο Δημήτρης αμήχανος ρίχνοντας το βάρος του από το ένα πόδι στο άλλο. Η Μερσίνα άνοιξε τα χέρια της κοιτάζοντας τον γιο της στα μάτια. Η μητρική στοργή τον τράβηξε σαν μαγνήτης και ακούμπησε το κεφάλι του στο στήθος της απολαμβάνοντας το μητρικό χάδι που τόσο του είχε λείψει.

   «Συγγνώμη μανούλα, συγγνώμη για όλα. Συγγνώμη για όλες τις φορές που σε πλήγωσα και για την θλίψη που σου προκάλεσα» είπε ο Δημήτρης κλαίγοντας. «Αγόρι μου,» είπε η Μερσίνα, «δεν υπάρχει τίποτα να σου συγχωρήσω, μου αρκεί που είσαι εσύ καλά. Ήταν το μόνο για το οποίο προσευχόμουν και προσεύχομαι ακόμα». Τα δάκρυα στα μάτια του γιού της έσφιξαν την καρδιά της και με τα δάχτυλά της προσπάθησε να τα διώξει, να τα εξαφανίσει από την ζωή του και τη ζωή της οικογένειας. Ο Δημήτρης βρήκε τον τρόπο να εκφράσει την έκρηξη των συναισθημάτων του τυλίγοντας τα χέρια του γύρω από τη μέση της μητέρας του και σηκώνοντάς την ψηλά. Η Μερσίνα γέλασε ευτυχισμένη κι ο γιος της ανταπέδωσε την χαρά της. Το γέλιο και η ευτυχία πέρασε και στους τρεις τους και όλο το σπίτι έλαμψε από το πνεύμα των Χριστουγέννων.

   Στην τραπεζαρία η Μερσίνα άναψε τα κεριά και η Λίλα την βοήθησε στο σερβίρισμα. Ο Δημήτρης επαινούσε την μητέρα του για το γεμάτο γιορτινό, υπέροχο τραπέζι. Το δείπνο της επανένωσης έθεσε τα θεμέλια για την δημιουργία καινούργιων ευχάριστων αναμνήσεων. Η Μερσίνα παρατηρούσε τα βλέμματα των παιδιών της που συχνά έπεφταν στα πακέτα που βρισκόταν κάτω από το δέντρο. Χαμογέλασε και τους ρώτησε «Χορτάσατε; Θέλετε να ανοίξουμε τα δώρα;» Η Λίλα ενθουσιασμένη πετάχτηκε από την θέση της σαν ελατήριο κι έτρεξε προς το στολισμένο δέντρο. Ο Δημήτρης που βρισκόταν στο κατόπι της την έσπρωξε πειρακτικά για να περάσει δήθεν πρώτος όπως έκαναν όταν ήταν μικροί. Τα συναισθήματα που ακολούθησαν τις επόμενες στιγμές ύστερα από το άνοιγμα των δώρων εναλλάσσονταν από την έκπληξη στην ευγνωμοσύνη. Η Λίλα κι ο Δημήτρης μέσα από την χειρονομία της μητέρας τους κατάλαβαν την αγάπη, την στοργή και την προσπάθεια που είχε καταβάλει αυτή ώστε τα δώρα τους να είναι ανεκτίμητα και να σημάνουν μια νέα αρχή για την οικογένεια τους.

   Το ρολόι σήμανε δώδεκα και μισή. Η Λίλα είχε χτυπήσει το κουδούνι αρκετές φορές και κατέληξε να ανοίξει το σπίτι της μητέρας της με τα κλειδιά της. Πέρασε στο κρύο σαλόνι. Το τζάκι είχε σβήσει αφήνοντας μόνο στάχτες. Η μητέρα της, βρισκόταν στην πολυθρόνα της με τα μάτια κλειστά. Την πλησίασε ενώ οι χτύποι της καρδιάς της επιταχύνθηκαν επικίνδυνα. Την χάιδεψε στο μέτωπο κι ένιωσε το δέρμα της μητέρας της κρύο κάτω από τα δάχτυλά της. «Είσαι καλά μανούλα;» κατάφερε να πει από το σοκ την ώρα που συνειδητοποιούσε ότι η μητέρα της είχε φύγει. Τα λαμπάκια στο δέντρο αναβόσβηναν επιμένοντας στην υλική τους αδιαφορία. Γύρισε το βλέμμα της στον αδερφό της που την είχε ακολουθήσει στο σαλόνι ψελλίζοντας με πόνο το όνομά του. «Δημήτρη;» Αυτός, παγωμένος την πλησίασε, την αγκάλιασε από τους ώμους κι ένα δάκρυ κύλησε στο μάγουλό του. Η Λίλα άπλωσε το χέρι της και σκούπισε το δάκρυ του αδερφού της προσπαθώντας να τον παρηγορήσει. Ο Δημήτρης με τρεμουλιαστή φωνή είπε «Αδερφούλα βλέπεις ότι χαμογελάει ή εμένα μου φαίνεται έτσι;» Η αδερφή του αποκρίθηκε κλαίγοντας «Κοίτα, τα είχε όλα έτοιμα. Δες το τραπέζι, τα φαγητά στον φούρνο και τα δώρα μας κάτω από το δέντρο. Μας αγαπούσε η μαμά.»

   «Ξέρεις τι λένε αδερφούλα; Ότι όποιος φεύγει τέτοια μέρα ήταν καλός άνθρωπος.»

 

 

ΤΕΛΟΣ

ΒΑΘΙΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ

 Η διαχείριση συναισθημάτων εμπεριέχει από μόνη της έναν μεγάλο βαθμό δυσκολίας. Δεν είναι και ακατόρθωτο επίτευγμα όμως. Τόσο τα θετικά, όσο και τα αρνητικά συναισθήματα επηρεάζουν την καθημερινότητα μας. Το να τα ξεχωρίσουμε μπορεί να γίνει πρόκληση. Ανάμεσα στην ρουτίνα, την πίεση της εργασίας, τα κοινωνικά "πρέπει" και "μη" δημιουργούνται τόσα κύματα συναισθημάτων που αδυνατούμε να τα αναγνωρίσουμε. Κάπως έτσι καταλήγουμε να βαφτίζουμε "χαρά" όλα τα θετικά συναισθήματα και "λύπη" όλα τα αρνητικά. Στους γρήγορους, λοιπόν, ρυθμούς της ζωής, δεν έχουμε πάντα την πολυτέλεια να φιλτράρουμε και να αναγνωρίζουμε τα συναισθήματα που βιώνουμε ένα ένα. Τα αφήνουμε άγνωστα και ανώνυμα στο πίσω μέρος του μυαλού μας χωρίς να σκεφτόμαστε αν και πως μπορούν να μας προσβάλλουν. Τα συναισθήματα όμως έχουν την τάση να διογκώνονται -ειδικά τα αρνητικά- αν δεν τα αναγνωρίσεις εγκαίρως και δεν βρεις την ρίζα τους. Ολοένα και περισσότερο ακούμε για τις ψυχοσωματικές νόσους, για κρίσεις πανικού και φοβίες. Πως αναγνωρίζουμε όμως τα συναισθήματα μας και πως τα αντιμετωπίζουμε; Το πρώτο -τετριμμένο- συστατικό, είναι ο χρόνος. Παίρνουμε χρόνο για τον εαυτό μας, για να κατανοήσουμε τι γίνεται στον εσωτερικό μας κόσμο. Ρωτάμε "τι αισθάνομαι;" και το εκφράζουμε φωναχτά στον εαυτό μας, αν δεν μπορούμε να του δώσουμε όνομα, το περιγράφουμε και το προσδιορίζουμε όσο περισσότερο γίνεται. Μιλάμε δυνατά στον εαυτό μας ώστε η κατάσταση να γίνει συνειδητή, ώστε νόηση και σώμα να ισορροπήσουν σε αυτό που νιώθει η ψυχή. Για παράδειγμα το άγχος και ο ενθουσιασμός έχουν τις ίδιες σωματικές αντιδράσεις, ο εγκέφαλος σε συνεργασία με την ψυχή πρέπει να προσδιορίσει τι είναι τι! Αυτό το πρώτο βήμα είναι και πάντα το δυσκολότερο. Ειδικά σε μια κοινωνία που σπρώχνει τον κόσμο μακριά από την "εσωτερικότητα", γιατί ο σύγχρονος άνθρωπος δε θα σπαταλήσει τον ελεύθερό του χρόνο στο "μέσα" του αλλά στο "έξω" του όπως επιβάλλει ο μοντέρνος τρόπος ζωής. Αφού λοιπόν αναγνωρίσουμε τα συναισθήματα μας, μπορούμε να περάσουμε στο επόμενο βήμα το οποίο είναι να βρούμε το ερέθισμα από το οποίο γεννήθηκε το όποιο συναίσθημα. Η ερώτηση σε αυτό το βήμα είναι "γιατί;", "γιατί αισθάνθηκα έτσι;" για την ακρίβεια. Παράδειγμα, αναγνωρίζω ότι έχω άγχος. Γιατί αγχώθηκα; Εξ αιτίας του υπολοίπου λογαριασμού τραπέζης (οικονομικό). Επειδή ο συνάδελφος μίλησε για γάμο-οικογένεια (κοινωνικό) κλπ. Οδηγούμαστε λοιπόν στο τρίτο βήμα, αυτό της αναγνώρισης της ¨ρίζας" του συναισθήματος. "Ρίζα" θα μπορούσε να είναι η ανασφάλεια ή η χαμηλή αυτοεκτίμηση ή αυτοπεποίθηση. Αξίζει βέβαια να αναφέρω πως κανένα συναίσθημα δεν είναι "προβληματικό" παρά μόνο αν το αφήσουμε εμείς να γίνει. Δεν αρκεί όμως η εύρεση της "ρίζας", απαιτείται αρκετή προσωπική δουλειά ώστε να ξεμπλεχτούν τα συμπλέγματα που έχουμε μέσα μας, ώστε τα μελλοντικά ερεθίσματα να μην οδηγήσουν στα ίδια αδιέξοδα. Αντιμετώπιση, επίσης, δεν σημαίνει απόλυτη εξάλειψη των συναισθημάτων. Η αναισθησία δεν είναι λύση διότι και σε αυτήν ελλοχεύουν κίνδυνοι. Η παραπάνω διαδικασία δεν είναι εύκολη, πολύς κόσμος μάλιστα ίσως να χρειαστεί την βοήθεια κάποιου ψυχολόγου για να μπορέσει να αντιμετωπίσει τα συναισθήματα ή και τον εαυτό του. Αυτό δεν είναι καθόλου κακό, είναι ελπιδοφόρο να ζητάς βοήθεια, σημαίνει πως αναγνωρίζεις την κατάσταση και τα όρια σου. Κάθε εσωτερική διεργασία είναι ψυχοφθόρα αλλά η γαλήνη και η ηρεμία που επιφέρει είναι πολύτιμο δώρο για υγεία, ψυχική και σωματική. "Το γνώθι σαυτόν εστιν αν τα πράγματα ιδης τα σαυτου και τι σοι ποιητεον."

Μενανδρος