ΘΕΜΑ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ

   Αθήνα ή Θεσσαλονίκη για άλλη μια φορά! Το βαθύτερο πρόβλημα ανάμεσα στους πολίτες αυτών των δύο πόλεων είναι πως δεν καταλαβαίνει ο ένας τον άλλον πολιτισμικά. Δηλαδή, η Αθήνα, η πρωτεύουσα της Ελλάδας, το λίκνο της αρχαιοελληνικής ιστορίας, παρόλο που είναι πολυπολιτισμική, αυτό το βλέπει κάποιος μόνο στο παρόν και με μια στεγνή απογραφική ματιά. Αλλά ας μην είμαι απόλυτη, υπάρχουν και περιοχές που έχουν αποδεχτεί την κουλτούρα τον αλλοδαπών αλλά δεν την έχουν απαραίτητα υιοθετήσει. 

  Από την άλλη, η Θεσσαλονίκη, επαρχία και δεύτερη στα μάτια πολλών. Αδυνατούν να δούνε όμως πως η Θεσσαλονίκη πάντα ήταν πολυπολιτισμική πόλη και όλοι αυτοί οι πολιτισμοί  συγχωνεύθηκαν  και αναδείχθηκαν μαζί με την ελληνική κουλτούρα δημιουργώντας κάτι μοναδικό. 

  Για παράδειγμα, αρκετοί Αθηναίοι δεν ξέρουν καν πως το μισό τους κέντρο είναι Ρωμαϊκό. Οι Αέρηδες από τα πιο γνωστά μνημεία και η βιβλιοθήκη του Αδριανού είναι Ρωμαϊκής κατασκευής ενώ στην Θεσσαλονίκη η πλειονότητα γνωρίζει πού βρίσκεται  η Ρωμαϊκή αγορά, η αψίδα του Γαλερίου – Καμάρα, η Ροτόντα και φυσικά, η Εγνατία, κομμάτι της Εγνατίας οδού που ένωνε την Ρώμη με το Βυζάντιο. 

  Από την Αθήνα πέρασε το Βυζάντιο; Ναι. Τι άφησε; Κάτι εκκλησίες. Πέρασε το Βυζάντιο από την Θεσσαλονίκη; Ναι. Τι άφησε; Πολλές μα πολλές εκκλησίες, μοναστήρια, τα τείχη της πόλης και παρακείμενα το Άγιον Όρος. 

  Πέρασαν και οι δύο πόλεις Οθωμανική κατοχή; Ναι. Άφησε τραύματα και στις δύο αλλά η Θεσσαλονίκη βίωσε τρεις αλώσεις και όχι μία, το 904 από τους Άραβες, το 1185 από τους Νορμανδούς και τέλος το 1430 από τους Τούρκους από τους οποίους κληρονόμησε  τον Λευκό Πύργο και το σπίτι του Κεμάλ. Bonus : Εβραϊκή συνοικία και κοινότητα στην Θεσσαλονίκη, με τα καλά και τα κακά της όπως αστικούς θρύλους με πολύ μυστήριο.

 Επίσης, η σλαβο-βουλγαρική κατοχή επί οθωμανικής κυριαρχίας άφησε κι αυτή τα δικά της κατάλοιπα όπως τοπωνύμια και Σλάβικη γλωσσολογική κληρονομιά, πικρές αναμνήσεις «παλουκωμάτων» και ρετσινόλαδου. Εξάλλου, ποιος νόμιζες εφηύρε το Κυριλλικό αλφάβητο; Δύο Θεσσαλονικείς που αγιοποιήθηκαν από την εκκλησία, ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος, η εκκλησία τους βρίσκεται στην νέα παραλία.

  Μικρασιατικό βίωσαν και οι δύο πόλεις και ίσως να είναι το μόνο στοιχείο που κάπως αφομοίωσε  η Αθήνα. Η Θεσσαλονίκη από την άλλη πλευρά, συνηθισμένη στο «ξένο», ως γνήσια φτωχομάνα τους αφομοίωσε και τους συμπεριέλαβε στην κοινωνική και γαστρονομική κουλτούρα της σχεδόν αμέσως. Άλλωστε, τα εκατό χρόνια επιπλέον σκλαβιάς με απομόνωση και τουρκική αγριότητα,  σλαβο-βουλγαρικής κατοχής  και μόνη επιτρεπόμενη οδό επικοινωνίας τα βόρεια σύνορα, μετέτρεψαν την Θεσσαλονίκη σε πρωτεύουσα των Βαλκανίων με επιπλέον εισροές όπως Γάλλων, Αρμένιων και Ρώσων. Έτσι λοιπόν, καταλήγουμε πως αυτό που δεν έχει η πρωτεύουσα της Ελλάδας το έχει η πρωτεύουσα των Βαλκανίων, μια βαθιά ιστορική πολυπολιτισμική παράδοση που οι κάτοικοί της την αγκάλιασαν και μεγάλωσαν με αυτήν την κουλτούρα.

 Το Μακεδονικό ζήτημα τέλος, είναι αυτό που στοιχειώνει μέχρι σήμερα την Θεσσαλονίκη και αποτελεί βασανιστικό βαρίδι στην καμπούρα της ως πρωτεύουσα των Βαλκανίων. Γι' αυτό οι Θεσσαλονικείς αποδέχονται τον όρο Βαλκάνιος ενώ οι Αθηναίοι αποστειρωμένοι από κάθε διαφορετικό πέραν της δύσης, απογυμνωμένοι από την πραγματική τους ταυτότητα ακούνε Βαλκάνιος και δεν ξέρουν καν τι σημαίνει.

Ο ΕΞΟΡΚΙΣΤΗΣ

Ο ΕΞΟΡΚΙΣΤΗΣ

ΓΟΥΙΛΙΑΜ ΠΙΤΕΡ ΜΠΛΑΤΥ

"Ο Εξορκιστής" για εμένα είναι ένα βιβλίο θρησκευτικού περιεχομένου και θα το χαρακτήριζα ως ψυχολογικό θρίλερ. Ο συγγραφέας, ψυχολόγος στο επάγγελμα, δεν παίζει με το θέμα της δαιμονικής κατάληψης και του σατανισμού από την σκοτεινή πλευρά αλλά το προσεγγίζει με θεολογική σκοπιά δίνοντας έμφαση στην ανθρώπινη φύση και την δύναμη της πίστης. Προσωπικά βρίσκω τον πρωταγωνιστή στο πρόσωπο του νεαρού ιερέα ο οποίος παλεύει με την πίστη του έπειτα του χαμού της μητέρας του. Το "πρόβλημα" του ιερέα είναι στην ουσία αυτό που πραγματεύεται το έργο και αυτό που το κάνει θρίλερ. Η πίστη που υποτίθεται πως είναι απόλυτη ειδικά για έναν ιερωμένο. Αν αρχίσεις να την "μετράς" τότε έχει ήδη κλονιστεί! Βάλε στην εξίσωση μια τρομαγμένη μητέρα, ένα δαιμονισμένο κοριτσάκι, φόνους, μυστικά, μαγικά βιβλία και φανταστικούς φίλους και έχεις την απόλυτη συνταγή του τρόμου! Η ομώνυμη ταινία αν και πιστή στο βιβλίο, αγγίζει μόνο ένα μικρό κομμάτι του αληθινού τρόμου που κρύβει στις σελίδες του το έργο. Βαθύ, σκοτεινό, ανατριχιαστικό μα κυρίως θεολογικό. Έχεις ή δεν έχεις θέματα πίστης, διάβασέ το!

Γουίλιαμ Πιτερ Μπλατι

Ο εξορκιστής για μένα είναι ένα βιβλίο θρησκευτικού περιεχομένου και θα το χαρακτήριζα

ψυχολογικό θρίλερ. Ο συγγραφέας-ψυχολόγος στο επάγγελμα- δεν παίζει με το θέμα του

σατανισμού από την σκοτεινή πλευρά αλλά προσεγγίζει το θέμα από θεολογική άποψη

δίνοντας έμφαση στην ανθρώπινη φύση και την δύναμη της πίστης. Προσωπικά βρίσκω τον

πρωταγωνιστή στον νεαρό ιερέα ο οποίος παλεύει με την πίστη του έπειτα από τον χαμό

της μητέρας του. Το «πρόβλημα» εδώ είναι αυτό ακριβώς που το κάνει θρίλερ και είναι η

πίστη π

ΤΟ ΥΠΌΓΕΙΟ

ΤΟ ΥΠΌΓΕΙΟ

ΦΙΌΝΤΟΡ ΝΤΟΣΤΟΓΈΦΣΚΙ

Ας ξεκινήσουμε με μια σκιαγράφηση του καλλιτέχνη: στην συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε έναν σκορπιό με σελήνη στους διδύμους δηλαδή σαν να πηγαίνεις για camping σε καταρράκτη με αέρα 9 μποφόρ! Ρωσικής καταγωγής που από μόνο του αυτό φωνάζει πόνο και τζογαδόρος που δεν είχε αφήσει λέσχη για λέσχη. Εν ολίγοις δεν τον χαρακτηρίζεις "εύκολη πίστα"! Στο έργο τώρα, χωρίζεται σε δύο μέρη, στο πρώτο μέρος ο αφηγητής, ένας γερό-παράξενος που γκρινιάζει όλη την ώρα, κάνει βουτιά στην κοινωνική ανισότητα, στην πολιτική της εποχής και στα δεινά του κόσμου κρίνοντας αυτά και τον εαυτό του μαζί! Κάποιοι κριτικοί λένε για βαθιά συνειδητότητα αλλά λογικό, αν είσαι γέρος, όσο να 'ναι έχεις αναπτύξει μια κάποια αντίληψη του κόσμου και του βαθύτερου εαυτού. Διαφορετικά, τι έκανες τόσα χρόνια στην ζωή; Ζούσες όντως ή ήσουν θεατής της ζωής; Και αυτό ακριβώς το ερώτημα είναι που απασχολεί τον καλλιτέχνη στο δεύτερο μέρος του έργου. Μέσα από προσωπικές του περιπέτειες, μας εξιστορεί λεπτομερώς το πόσο κότα ήταν! Επίσης στο πέρασμα του καιρού οι κριτικοί -τόσα ήξεραν κι αυτοί- τόλμησαν και ύψωσαν "το υπόγειο" στο ίδιο βάθρο με το σπήλαιο του Πλάτωνα! Από 'μένα είναι όχι! Εγώ το υπόγειο το ερμήνευσα ως το comfort zone του πρωταγωνιστή που μπορεί ελεύθερα να μεμψιμοιρεί δικαιολογώντας έτσι την δειλία του να ζήσει πραγματικά! Ξέρω, ξέρω.... Ποια νομίζω πως είμαι για να μιλάω έτσι για τον μεγάλο Ντοστογέφσκι; Αλλά ορίστε, feel free to change my mind.  

ΑΝΕΜΟΔΑΡΜΈΝΑ ΎΨΗ

ΑΝΕΜΟΔΑΡΜΈΝΑ ΎΨΗ

ΤΗΣ ΈΜΙΛΥ ΜΠΡΟΝΤΈ    

   Ακούς "Ανεμοδαρμένα Ύψη" και σκέφτεσαι: άλλη μια κλασική, βαρετή, φεμινιστική νουβέλα. Αλλά απατάσαι! Όχι ότι δεν είναι φεμινιστική, κλασική ή νουβέλα αλλά σίγουρα δεν είναι βαρετή! Σε 300 περίπου σελίδες η Έμιλυ Μπροντέ κατάφερε πολύ καλύτερα από την Τζέιν Ώστεν να περάσει στον αναγνώστη την υπερηφάνεια και την προκατάληψη της εποχής! Λιτά, απλά και ανεπιτήδευτα. Επίσης, είναι ένα βιβλίο  που το προσδιορίζουν ως ρομαντικό. Καμία ρομαντζάδα! Το όλο έργο αναδίδει μια γκόθικη θανατίλα. Και ας σταθούμε λίγο στον χαρακτήρα που έχουμε ρομαντικοποιήσει - τον Χίθκλιφ. Κάθαρμα Χίθκλιφ! Πιο μικροπρεπή, χαιρέκακο και εγωιστικό ήρωα δεν έχω ξαναδιαβάσει! Ο τύπος, αν ήταν πραγματικός, θα άνηκε στο ζώδιο του Σκορπιού! Η εκδίκησή του δεν έχει τίποτα αθωωτικό όπως του Κόμη ΜοντεΚρίστο για παράδειγμα. Η αφηγήτρια, η πιστή υπηρέτρια ξεδιπλώνει σαν παραμύθι την υπέροχη πλοκή για τις τρείς Κατερίνες που είναι το αντικείμενο του πόθου του Χίθκλιφ. (Spoil alert) Οι πρώτες δύο Κατερίνες είναι το ίδιο πρόσωπο, στην μικρή της ηλικία και έπειτα του γάμου της. Η τρίτη Κατερίνα είναι η κόρη της original, την οποία ο Χίθκλιφ την εκβιάζει να παντρευτεί τον ετοιμοθάνατο γιο του, απλά και μόνο για να έχει στο σπίτι του ένα κομμάτι της πρώτης Κατερίνας! Καθόλου εμμονικός, έτσι; Θα μπορούσα να γράψω κι άλλα, πολλά, μα ποιο το νόημα; Θα σου χαλάσω κι άλλο αυτό το υπέροχο έργο. Γι' αυτό βγες από το σπίτι σου, πήγαινε στο κοντινότερο βιβλιοπωλείο, πάρε το δικό σου αντίτυπο κι όταν τελειώσεις το διάβασμα - ή και ενδιάμεσα αν θες - βάλε καφέ να τα πούμε...

Η ΑΝΑΖΉΤΗΣΗ ΤΟΥ ΧΑΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ

 Η ΑΝΑΖΉΤΗΣΗ ΤΟΥ ΧΑΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ

ΘΕΜΑΤΑ, ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΙ ΣΚΗΝΕΣ

ΤΟΥ ΜΑΡΣΕΛ ΠΡΟΥΣΤ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΡΑ

 

Το βιβλίο είναι :

• 1.      deep για ντιπ. Γιατί; Γιατί το πολυτιμότερο αγαθό είναι ο χρόνος. Ο χρόνος που περνάμε με αγαπημένα πρόσωπα, ο χρόνος που σπαταλάμε θεωρώντας τη ζωή δεδομένη. Κι αυτή ακριβώς η συνειδητοποίηση είναι που χτυπάει κατακέφαλα τον πρωταγωνιστή στις τελευταίες του στιγμές αναπολώντας τα χρόνια που πέρασαν, τους ανθρώπους που στιγμάτισαν τη ζωή του, τα μέρη που επισκέφθηκε και χαράχτηκαν για πάντα μέσα του.
• 2.       Ο συγγραφέας έχει mommy issues. Γιατί; Αντικαθρεπτίζει την μητέρα του/γιαγιά του – στις οποίες έχει μεγάλη αδυναμία- στις ερωμένες τους. Ας αναλύσουμε περαιτέρω. Το 1800 η τρυφερότητα δεν ήταν απαραίτητη προϋπόθεση στο μεγάλωμα ενός παιδιού. Η μητέρα του συγγραφέα φαίνεται σχετικά απόμακρη, εκτός από μια συνθήκη που υπέδειξε όλη της την αγάπη και την τρυφερότητα για τον γιο της. Αυτή η συνθήκη ήταν που στην ουσία σημάδεψε και την οπτική που είχε αργότερα ο πρωταγωνιστής σχετικά με τις ερωτικές του σχέσεις και τις εκδηλώσεις τους. Οι γιαγιάδες του, του έδειχναν περισσότερο στοργή και του άρεσε να περνάει χρόνο μαζί τους. Κατά την άποψη μου, ο θάνατός τους ήταν αυτός που «περιέπλεξε» την εικόνα που έχει ο συγγραφέας για τον έρωτα αλλά ήταν κι αυτός που του έδωσε ώθηση να «αναζητήσει» τον χαμένο χρόνο.
• 3.       Ομοφυλοφιλία = βίτσιο! Γιατί; Γιατί 1800! Αν το διαβάσεις προετοιμάσου για όρους όπως : εραστής γηραιοτέρων  ανδρών, σαπφικός έρωτας και άλλα παρόμοια. Δεν τον καταδικάζει αλλά ταυτόχρονα δεν του αρέσει που (spoiler alert) η ερωμένη του έχει τέτοια βίτσια.
• 4.       Εξαιρετική δουλειά του εκδοτικού οίκου, τόσο για το λεξιλόγιο όσο και για την απόδοση του ύφους του συγγραφέα.
• 5.       Διεγείρει όλες τις αισθήσεις. Ο Προύστ έχει καταφέρει κάτι μαγικό! Μέσα από τις λέξεις, τις λεπτομερείς περιγραφές, τον ειρμό των σκέψεων του και τις αναμνήσεις του μπορεί να διεγείρει όλες τις αισθήσεις του αναγνώστη κάνοντάς τον κομμάτι του βιβλίου και το βιβλίο κομμάτι του αναγνώστη χρησιμοποιώντας μια μυρωδιά εδώ ή μια γεύση εκεί ή ένα χρώμα παρακάτω.
• 6.        Είναι καλοκαιρινό βιβλίο; Ναι είναι! Γιατί; Γιατί το καλοκαίρι ποτέ δεν ήταν η εποχή της χαράς και της ξεγνοιασιάς – αυτή είναι η άνοιξη! Το καλοκαίρι είναι η εποχή του σαπίσματος, της ξηρασίας και της αποσύνθεσης. Και γι’ αυτό ακριβώς το κατατάσσω στα καλοκαιρινά βιβλία. Αυτά τα βιβλία είναι που σου θυμίζουν να ζήσεις για να μην καταλήξεις να αναπολείς τον χαμένο χρόνο ή να αναρωτιέσαι, ενώ κάθεσαι στο μπαλκόνι σου τις καυτές θερινές ημέρες, το τι θα μπορούσε να γίνει.

Η ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ

Η αντίληψη ότι η γυναίκα είναι αντικείμενο δεν είναι κάτι καινούριο. Υπάρχει στους αιώνες και διαιωνίζεται από γενιά σε γενιά μέσω της χριστιανικής θρησκευτικής πατριαρχίας που από τα πρώτα πράγματα που μαθαίνει στο παιδί είναι το προπατορικό αμάρτημα. Μέσα από αυτό το αμάρτημα η γυναίκα καθίσταται μιαρή και η φύση της πονηρή και γι’ αυτό ο άντρας πρέπει να την τιθασεύσει και να την υποτάξει. Γι’ αυτό άλλωστε η εκκλησία ονομάζει το μυστήριο του γάμου "υπανδρεία" - η υπόταξη στον άντρα- ακριβώς για να δείξει την θέση που σύμφωνα μ ‘αυτήν πρέπει να έχει η γυναίκα στην κοινωνία. Δεν είναι άγνωστο σε όσους έχουν ασχοληθεί με την μελέτη παλαιότερων θρησκειών πως η γυναίκα είχε μια σεβάσμια θέση στην κοινωνία και δεν θεωρούταν αντικείμενο. Με την θρησκευτική εξέλιξη όμως αυτή η θέση της γυναίκας εξαλείφθηκε και στην θέση της η γυναίκα έγινε αντικείμενο. Αντικείμενο ηδονής- ακόμα και βιαίως-, μηχανή αναπαραγωγής και δοχείο που μέσα του τοποθετούσαν προκαταλήψεις και ντροπή. Η γυναίκα έπρεπε να είναι δουλοπρεπής, να μην μορφώνεται, να μην αντιμιλά και να μην ατιμάσει τον πατέρα και αργότερα τον άντρα της. Η ντροπή και η ανασφάλεια που εμφυτεύθηκαν στις γυναίκες, ώθησαν αρκετές να μην έχουν δικιά τους γνώμη και να ζουν μια συνεχόμενη αγωνία για το τί θα πει ο κόσμος. Όσες είχαν δικιά τους βούληση το κατεστημένο φρόντιζε να σιωπούν, με όποιο μέσο και όποιο αποτέλεσμα. Καθώς όμως ο κόσμος εξελίσσεται η γυναίκα σιγά σιγά και με αγώνες κατάφερε να αποκτήσει πάλι κάποια ας τα πούμε προνομία -κι ας είναι πραγματικά ανθρώπινα δικαιώματα - όπως το δικαίωμα στην μόρφωση, το δικαίωμα ψήφου, το δικαίωμα εύρεσης εργασίας. Αλλά ακόμα δεν κατέκτησε την ισοτιμία. Ακόμα και σήμερα μια μεγάλη ομάδα ανδρών αντικειμενοποιεί τις γυναίκες. Τις βαθμολογεί με βάση τα εξωτερικά της φυσικά χαρίσματα π.χ. αν έχει μεγάλο μπούστο και πεταχτά οπίσθια και όμορφο πρόσωπο είναι 10, αν έχει είτε μεγάλο μπούστο είτε μεγάλα οπίσθια και όμορφο πρόσωπο είναι 7 και αν δεν έχει τίποτα από όλα αυτά -πώς γίνεται αυτό;- είναι 3. Αν έχει αρκετές εμπειρίες είναι «αμάξι» με πολλά χιλιόμετρα. Αν δεν έχει πολλές εμπειρίες μπορεί ο άντρας – το Alpha male- να την πλάσει στα μέτρα του αδιαφορώντας για τα θέλω της και τις ανάγκες της. Τέτοιες σεξιστικές κλίμακες υπάρχουν στο ίντερνετ και σε social και όχι δεν είναι καν αστείες. Τις κρίνει για την σεξουαλικότητα τους και για το αν έχουν κάνει σεξ, τις δημιουργούν ενοχές για μια ευχαρίστηση που το σώμα έχει πλασθεί γι’ αυτή. Πολλές γυναίκες από αυτό το στίγμα παλαιότερα έλεγαν πως ο παρθενικός τους υμένας -ονομάστηκε έτσι από άντρες ο υμένας αυτός-  έσπασε σε κάποιο ατύχημα ή στη γυμναστική. Τις κρίνει για την "νοικοκυροσύνη" τους, για την μαγειρική τους, για τον τρόπο που μεγαλώνουν τα παιδιά τους. Αυτές οι απόψεις υπάρχουν στην "εκπολιτισμένη" Δύση από μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων. Στην Δύση που έχει αναπτύξει άπειρες μεθόδους για αποτρίχωση, για επιδιορθωτικές πλαστικές, για διάφορα στυλ βαψίματος και ντυσίματος, για δίαιτες και γυμναστικές αλλά ακόμα δεν έχει βρει ούτε θεραπεία, ούτε καν λύση για την ενδομητρίωση, για την επιλόχειο κατάθλιψη και για την αντισύλληψη που ακόμα βαραίνει κυρίως τις γυναίκες. Στη Δύση που καταπνίγουν τα γυναικεία επιτεύγματα και τα καρπώνονται άντρες. Σε χώρες δίχως πόλεμο κυλάει αίμα γυναικών που θα περάσουν δεκαετίες ακόμα για να ξεπλυθεί. 

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ "ΤΟ ΜΑΓΙΚΟ ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ'

  Όλα ξεκίνησαν το 2019. Η μούσα με επισκέφθηκε σε μια στάση λεωφορείου δίπλα σε ένα κλειστό περίπτερο. Όσο περίμενα άνθισε η έμπνευση πάνω σε μια σύμπτωση και "Το Μαγικό Περίπτερο" άρχισε να παίρνει μορφή. Το πρώτο μου έργο έγινε πραγματικότητα χάρη στις Εκδόσεις Κύκνος. Μπορείτε να το βρείτε https://kyknospublications.gr/product/ekdosi-paidikou-vivliou-to-magiko-periptero-ekdoseis-kyknos/ 

Μερικές εικόνες από το βιβλίο και τις ως τώρα παρουσιάσεις: 

Βιβλιοπαρουσίαση στο καφέ "Ζώγιας"

Βιβλιοπαρουσίαση στο καφέ "Ζώγιας"

3ο Δ.Σ. Αριδαίας

Ακαδημία Ποδοσφαίρου "Joga Bonito" 

Ακαδημία Ποδοσφαίρου "Joga Bonito" 

Δ. Σ. Περίκλειας

Δ.Σ. Εξαπλατάνου 

Δ.Σ. Εξαπλατάνου 

 Θα ήθελα να ευχαριστήσω  το 3ο Δημοτικό Σχολείο Αριδαίας, το Δημοτικό Σχολείο Χρύσας - Τσάκων - Ροδωνιάς, το Δημοτικό Σχολείο Εξαπλατάνου, το Δημοτικό Σχολείο Περίκλειας και την Ακαδημία Ποδοσφαίρου "Joga Bonito" που με φιλοξένησαν και μου έδωσαν τον χώρο να παρουσιάσω το έργο μου.